Герберт Уэллс - Чалавек-невiдзiмка (на белорусском языке)

• Название: Чалавек-невiдзiмка (на белорусском языке)
• Автор: Герберт Уэллс
• Жанр: Научная Фантастика

---

- Як быццам там, пад узгоркам, каля "Крыкетыстаў", сабраўся натоўп, сказаў ён, узiраючыся. Потым позiрк яго скiраваўся ўдалечыню, дзе свяцiлiся агнi судоў i прыстань, - невялiкi, ярка асветлены будынак зiхацеў, нiбы жоўты алмаз. Малады месяц узыходзiў над заходнiм бокам узгорка, а яркiя зоркi амаль ззялi што як над тропiкамi.

Хвiлiн праз пяць, на працягу якiх думкi яго неслiся да сацыяльных умоваў будучынi i блукалi ў нетрах бязмежнасцi часоў, доктар Кемп уздыхнуў, зноў зачынiў акно i вярнуўся да пiсьмовага стала.

Прыкладна праз гадзiну пасля гэтага каля ўваходных дзвярэй пазванiлi. З таго часу як Кемп пачуў стрэлы, работа яго iшла вяла, i ён раз-пораз адхiляўся i задумваўся. Калi пачуўся званок, ён пакiнуў работу i стаў прыслухоўвацца. Ён чуў, як служанка пайшла адчыняць дзверы, i чакаў яе крокаў на лесвiцы, але яна не вярнулася.

- Хто б гэта мог быць? - сказаў Кемп.

Ён паспрабаваў зноў узяцца за работу, але штосьцi яму перашкаджала. Тады ён устаў, выйшаў з кабiнета i спусцiўся па лесвiцы на пляцоўку; там ён пазванiў i, калi ў холе, унiзе, з'явiлася пакаёўка, спытаўся ў яе, перагнуўшыся цераз парэнчы:

- Пiсьмо прынеслi?

- Не, выпадковы званок, сэр, - адказала пакаёўка.

"Я чамусьцi нервуюся сёння", - сказаў Кемп сам сабе.

Ён вярнуўся ў кабiнет, рашуча ўзяўся за работу i праз некалькi хвiлiн быў ужо ўвесь захоплены ёю. Цiшыню ў пакоi парушала толькi цiканне гадзiннiка ды парыпванне пяра, якое рухалася па паперы ў самым цэнтры светлага круга, якi ўтварала настольная лямпа.

Было дзве гадзiны ночы, калi доктар Кемп вырашыў на сёння закончыць работу. Ён падняўся, пазяхнуў i спусцiўся ўнiз, у сваю спальню. Ён ужо зняў пiнжак i камiзэльку, як раптам адчуў, што яму хочацца пiць. Узяўшы свечку, ён спусцiўся ў сталовую, каб пашукаць там сельцерскай i вiскi.

Навуковыя заняткi зрабiлi доктара Кемпа вельмi назiральным чалавекам; вяртаючыся са сталовай, ён заўважыў цёмную пляму на лiнолеуме побач з цынкоўкай, каля самай лесвiцы. Ён падняўся ўжо наверх, як раптам задаў сабе пытанне, адкуль магла з'явiцца гэтая пляма. Гэта была, вiдавочна, падсвядомая думка. Але як бы там нi было, ён вярнуўся ў хол, паставiў сiфон i вiскi на столiк i, нагнуўшыся, стаў даследаваць пляму. Без асаблiвага здзiўлення ён пераканаўся, што яна лiпкая i барвовая, зусiм як падсыхаючая кроў.

Прыхапiўшы сiфон i бутэльку з вiскi, ён падняўся наверх, уважлiва прыглядаючыся па баках i спрабуючы растлумачыць сабе, адкуль магла з'явiцца крывавая пляма. На пляцоўцы ён спынiўся i ў здзiўленнi ўтаропiўся на дзверы свайго пакоя: ручка дзвярэй была ў крывi.

Ён зiрнуў на сваю руку. Яна была зусiм чыстая. I тут ён успомнiў, што калi ён выйшаў з кабiнета, дзверы ў яго спальню былi адчынены, - значыць, ён да ручкi дзвярэй i не датыкаўся. Ён цвёрдым крокам увайшоў у спальню; ягоны твар быў зусiм спакойны, хiба што некалькi больш рашучы, чым звычайна. Позiрк яго, уважлiва аглядаючы пакой, спынiўся на ложку. На коўдры цямнела лужына крывi, а прасцiна была разарвана. Калi ён першы раз увайшоў у пакой, ён гэтага не заўважыў, таму што накiраваўся проста да туалетнага столiка. У адным месцы пасцель была скамечана, як быццам бы хтосьцi толькi што сядзеў на ёй.

Тут яму падалося, што чыйсьцi голас нягучна ўсклiкнуў: "Дык гэта ж Кемп!" Але доктар Кемп не верыў у таямнiчыя галасы.

Ён стаяў i глядзеў на скамечаную пасцель. Можа, яму проста здалося? Ён зноў агледзеўся, але не заўважыў нiчога падазронага, акрамя скамечанай i запэцканай крывёй пасцелi. Тут ён ясна пачуў нейкi рух у кутку пакоя, каля ўмывальнiка. У любога чалавека, нават самага адукаванага, захоўваюцца нейкiя няўлоўныя рэшткi забабонаў. Жудаснае пачуццё апанавала доктара Кемпа. Ён зачынiў дзверы спальнi, падышоў да столiка i паставiў на яго сiфон. Раптам ён уздрыгнуў: у паветры, памiж iм i ўмывальнiкам, вiсела акрываўленая павязка з палатнянай анучы.

Уражаны, ён стаў углядацца. Гэта была пустая павязка - акуратна зробленая, але зусiм пустая. Ён хацеў падысцi i схапiць яе, але нечы дотык спынiў яго, i ён пачуў голас, якi прагучаў зусiм побач.

- Кемп! - сказаў Голас.

- А? - сказаў Кемп, разiнуўшы рот.

- Не палохайцеся, - працягваў Голас. - Я невiдзiмка.

Кемп нейкi час нiчога не адказваў, толькi глядзеў на павязку.

- Невiдзiмка? - сказаў ён нарэшце.

- Невiдзiмка, - паўтарыў Голас.

Кемпу прыпомнiлася гiсторыя, якую ён так старанна высмейваў усяго толькi сёння ранiцай. Але, у гэтую хвiлiну ён, мусiць, не вельмi спалохаўся i здзiвiўся. Толькi пазней ён змог усвядомiць свае пачуццi.

- Я лiчыў, што ўсё гэта выдумка, - сказаў ён. Хаця ў яго ў галаве круцiлiся доказы, якiя ён прыводзiў ранiцай. - Вы ў павязцы? - спытаўся ён.

- Так, - адказаў Невiдзiмка.

- О! - усхвалявана сказаў Кемп. - Вось дык штука. - Але тут жа схамянуўся. - Глупства. Фокус якi-небудзь. - Ён хутка ступiў наперад, i рука яго, працягнутая да павязкi, сустрэла нябачныя пальцы.

Пры гэтым дотыку ён адскочыў i змянiўся ў твары.

- Богам прашу, Кемп, не палохайцеся. Мне так патрэбна дапамога! Пачакайце!

Нябачная рука схапiла Кемпа за локаць. Кемп стукнуў па ёй.

- Кемп! - крыкнуў Голас. - Кемп, супакойцеся! - I нябачная рука яшчэ мацней сцiснула локаць Кемпа.

Шалёнае жаданне вызвалiцца апанавала Кемпа. Перавязаная рука ўчапiлася яму ў плячо, i раптам Кемп быў збiты з ног i кiнуты дагары на ложак. Ён адкрыў рот, каб крыкнуць, але ў тую ж секунду край прасцiны апынуўся ў яго памiж зубамi. Невiдзiмка трымаў яго моцна, але рукi Кемпа былi свабодныя, i ён шалёна бiў iмi без разбору.

- Будзьце разважнымi, - сказаў Невiдзiмка, моцна трымаючы Кемпа, нягледзячы на ўдары, што сыпалiся на яго. - О чорт, не выводзьце мяне з цярплiвасцi! Ляжыце смiрна, боўдзiла вы гэтакi! - раўкнуў Невiдзiмка ў самае вуха Кемпа.

Яшчэ з хвiлiну Кемп працягваў выкручвацца, потым зацiх.

- Калi вы крыкнеце, я разаб'ю вам галаву, - сказаў Невiдзiмка, вымаючы прасцiну з рота Кемпа. - Я - Невiдзiмка. Гэта не выдумка i не фокус. Я сапраўды Невiдзiмка. I мне патрэбна ваша дапамога. Я не зраблю вам нiчога шкоднага, калi вы не будзеце паводзiць сябе, як ачмурэлая дзеравеншчына. Няўжо вы мяне не помнiце, Кемп? Я - Грыфiн, мы ж разам вучылiся ва ўнiверсiтэце.

- Дайце мне падняцца, - сказаў Кемп. - Я нiкуды не збягу. I дайце мне хвiлiну пасядзець спакойна.

Ён сеў на ложак i памацаў патылiцу.

- Я - Грыфiн, вучыўся ва ўнiверсiтэце разам з вамi. Я зрабiў сябе нябачным. Я - самы звычайны чалавек, якога вы ведалi, але толькi нябачны.

- Грыфiн? - перапытаў Кемп.

- Так, Грыфiн, - адказаў Голас. - Ва ўнiверсiтэце быў на курс маладзей за вас, амаль альбiнос, шэсць футаў ростам i плячысты, з бела-ружовым тварам i чырвонымi вачыма. Атрымаў узнагароду за работу па хiмii.

- Нiчога не разумею, - сказаў Кемп, - у галаве ў мяне зусiм памутнела. Пры чым тут Грыфiн?

- Грыфiн - гэта я.

Кемп задумаўся.

- Гэта жахлiва, - сказаў ён. - Але якая чартаўшчына можа зрабiць чалавека нябачным?

- Нiякай чартаўшчыны. Гэта зусiм лагiчны i даволi нескладаны працэс...

- Гэта жахлiва! - сказаў Кемп. - Якiм чынам?..

- Жахлiва, сапраўды. Але я паранены, мне балюча, i я змарыўся. О госпадзi, Кемп, будзьце мужчынам! Аднясiцеся да гэтага спакойна. Дайце мне паесцi i напiцца, а пакуль я прысяду.

Кемп глядзеў на павязку, якая рухалася па пакоi; потым ён убачыў, як плеценае крэсла працягнулася па падлозе i спынiлася каля ложка. Яно затрашчала, i сядзенне апусцiлася на чвэрць цаля. Кемп працёр вочы i зноў памацаў патылiцу.

- Гэта цiкавей за ўсялякiя прывiды, - сказаў ён i недарэчна расмяяўся.

- Вось так лепш. Слава богу, вы становiцеся разважлiвымi.

- Альбо дурнею, - сказаў Кемп i зноў працёр вочы.

- Дайце мне вiскi: я ледзьве дыхаю.

- Гэтага я не сказаў бы. Дзе вы? Калi я ўстану, я не наткнуся на вас? Ага, вы тут. Добра. Вiскi... Калi ласка. Куды ж мне паднесцi яго вам?

Крэсла затрашчала, i Кемп адчуў, што шклянку бяруць у яго з рук. Ён выпусцiў яе не зусiм ахвотна, неўсвядомлена асцерагаючыся, што шклянка ўпадзе i разаб'ецца. Але шклянка спынiлася ў паветры, цалях у дваццацi над пярэднiм краем крэсла. Кемп глядзеў на шклянку ў страшэнным неўразуменнi...

- Гэта... ну, вядома, гэта - гiпноз... Вы, магчыма, унушылi мне, што вы нябачны.

- Лухта! - сказаў Голас.

- Але ж гэта вар'яцтва!

- Выслухайце мяне.

- Толькi сёння ранiцай я прывёў бясспрэчныя доказы, - пачаў Кемп, - што нябачнасць...

- Плюньце на ўсе доказы, - перапынiў яго Голас. - Я памiраю ад голаду, i для чалавека, зусiм распранутага, тут даволi прахладна.

- Ён адчувае голад! - сказаў Кемп.

Шклянка вiскi перакулiлася.

- Так, - сказаў Невiдзiмка, са стукам адстаўляючы шклянку. - Цi няма ў вас халата?

Кемп прамармытаў штосьцi незразумелае i, падышоўшы да адзежнай шафы, выняў адтуль цёмна-чырвоны халат.

- Падыдзе? - спытаў ён.

Халат узялi ў яго з рук. З хвiлiну ён вiсеў нерухома ў паветры, потым дзiўна загайдаўся, выцягнуўся ва ўсю даўжыню i, зашпiлiўшыся, як трэба, апусцiўся ў крэсла.

- Добра б яшчэ кальсоны, шкарпэткi i туфлi, - адрывiста вымавiў Невiдзiмка. - I паесцi.

- Калi ласка, усё, што жадаеце. Але са мной у жыццi не надаралася нiчога больш недарэчнага.