» » » » Кузьма Черный - На папялiшчы (на белорусском языке)


Авторские права

Кузьма Черный - На папялiшчы (на белорусском языке)

Здесь можно скачать бесплатно "Кузьма Черный - На папялiшчы (на белорусском языке)" в формате fb2, epub, txt, doc, pdf. Жанр: Русская классическая проза. Так же Вы можете читать книгу онлайн без регистрации и SMS на сайте LibFox.Ru (ЛибФокс) или прочесть описание и ознакомиться с отзывами.
Рейтинг:
Название:
На папялiшчы (на белорусском языке)
Издательство:
неизвестно
Год:
неизвестен
ISBN:
нет данных
Скачать:

99Пожалуйста дождитесь своей очереди, идёт подготовка вашей ссылки для скачивания...

Скачивание начинается... Если скачивание не началось автоматически, пожалуйста нажмите на эту ссылку.

Вы автор?
Жалоба
Все книги на сайте размещаются его пользователями. Приносим свои глубочайшие извинения, если Ваша книга была опубликована без Вашего на то согласия.
Напишите нам, и мы в срочном порядке примем меры.

Как получить книгу?
Оплатили, но не знаете что делать дальше? Инструкция.

Описание книги "На папялiшчы (на белорусском языке)"

Описание и краткое содержание "На папялiшчы (на белорусском языке)" читать бесплатно онлайн.








Черный Кузьма

На папялiшчы (на белорусском языке)

Кузьма Чорны

На папялiшчы

Зоры пабялелi, i на ўсходзе неба запалавела. Ясна вызначылiся панурыя абрысы чорных асмалкаў. Старана неба, супрацьлеглая ўсходу, успыхвала як бы белым туманам, i зямля ўздрыгвалася. Але гук сюды не даходзiў. Стаяла вялiкая цiшыня, i павявала духам адзiноты.

Адзiнокая чалавечая постаць стаяла на дарозе, паабапал якой чарнелiся печышчы, тырчалi асмалкi, i адусюль тхнула гарэласцю. Развiднялася паволi. Добра вiдзён стаў абгарэлы конскi труп у абвугленым бярвеннi. Адзiнокi чалавек паволi азiраўся. Ён быў высокi i трымаў у руках аўтаматычную вiнтоўку. На галаве шапка з аўчыны, i торба цераз плячо. Льга было заўважыць, што ён вачыма шукае чагосьцi навокал сябе.

Вялiкае пажарышча ўжо астыла. Бадай што да самага далягляду чарнелiся абсмаленыя сады i вялiкiя дрэвы, i ўсюды ляжалi сцены чорным асмаллем. I толькi наводдалек вiдны былi дзве хаты з вокнамi i стрэхамi, i з камiноў у iх iшоў дым. А тут, блiжэй, захавалася ад агню дробная будынiна з адным акенцам.

- Гэтая варывенька праз нейкi цуд тут асталася, - разважлiва мармытнуў сам сабе чалавек, i на твары яго, як i раней, не зварухнулася пячаць застылага холаду. У яго вiселi доўгiя вусы, i твар быў абветраны. Было яму з выгляду год пад пяцьдзесят. Ён не ведаў, куды iсцi; у кожным разе, у такой няпэўнасцi была ўся яго пастава. Раптам ён як бы ажывiўся. Нейкая постаць паднялася аднекуль з асмалкаў i рушыла проста да яго. Гэта была жанчына. Падтрымлiваючы пад барадою незавязаныя рагi хусткi, яна шпарка падышла да незнаёмага ёй чалавека. На твары яе была напiсана вялiкая скруха. З выразнымi нотамi надзеi ў голасе яна запытала:

- А я гляджу, хто гэта стаiць тут. Цi далёка куды?

- Я сюды прыйшоў, - адказаў ён, гледзячы на яе iмклiвую паставу.

Здавалася, што яна прагне або пачуць штосьцi, або расказаць аб нечым.

- Але вы доўга стаiце на адным месцы. Я ўсё глядзела на вас.

- Бо я тут нiчога не ўбачыў таго, да чаго iшоў, можа, пяцьсот кiламетраў.

Твар яго раптам пацямнеў i перасмыкнуўся ўсiмi сваiмi рысамi.

- А ты не тутэйшая, што я цябе не ведаю?

- На гэтым месцы я жыву больш года. Унь у той варывеньцы.

- А дзе ж твой дом?

- Ужо даўно няма дома. I дзяцей няма, i мужа няма. I нiкога ўжо няма. Усё з'еў немец. Дзецi памерлi ад такога жыцця. Мужа забiлi немцы. Я асталася адна i прыблыталася была сюды.

- А хто яшчэ жыве ў той варывеньцы?

- Нейкi хлопец яшчэ жыве. Косцiк.

- Косцiк? - устрапянуўся чалавек. - А колькi яму год?

- Год дванаццаць.

- Чарнявы?

- Чарнявы.

- Шрам на пераноссi?

- Але.

Чалавек змянiўся ў твары.

- Дома ён цяпер?

- Не. Пайшоў яшчэ ўчора на работу. Хлеб зарабляе.

Чалавек змоўк i сцяў губы. Было падобна, што ён не хоча больш нi пытаць, нi слухаць.

- Нiчога. Ён здаровы i дужы, - сказала здагадлiвая жанчына.

Твар у чалавека ажыў, i вельмi шпарка чалавек выказаў цэлы струмень слоў. Гэта быў парыў раптоўнага ўздыму яго душы.

- Дык ты ведаеш яго, гэтага Косцiка? Ты, можа, кожны дзень яго бачыш? О, як ён радзiўся, якая была мне радасць! Тут я сабе i дом паставiў новы. Дваццаць пяць год таму тут было голае поле. Тут за гэтыя годы цэлае мястэчка выбудавалася. Якiя дамы стаялi ў людзей! Мы садоў колькi панасаджвалi!.. Унь мой дом быў, дзе тое шула асмаленае тырчыць.

- Адкуль жа вы iдзяце? - абазвалася жанчына.

- У Германiю везлi, а я ўцёк. Тры разы я ўцякаў. Лавiлi. Страляць хацелi. Мне шанцавала. У атрад да партызан прыбiўся. I вось прыйшоў следам за фронтам.

- А цi далёка ўжо немцы?

- Мусiць, далёка. I наша войска ўжо ўсё наперадзе.

- Косцiк зараз павiнен iсцi, - сказала жанчына. Паволi яна пайшла ў сваю варыўню.

Чалавек зноў адзiн стаяў на дарозе. I зноў яго твар стаў шэры i халодны. Як бы ён сам стараўся сцiшыць свае парывы i iмкненнi. Жанчыны ўжо не было. I Косцiк нiдзе не iшоў. Чалавечая постаць узвышалася адна сярод чорных асмалкаў. Гэта было чорнае пекла. Пустэча. I зноў постаць з'явiлася на дарозе. Гэта было падобна да мужчыны. Нагавiцы. Боты. Ватоўка. Брудныя вусы пад носам. I на галаве хустка. З носа цякло. Вачыма ён глядзеў, як жывёлiна ў разнiцы на нож. Падняўшы рукi ўгору, ён шпарка iшоў проста на чалавека. Голас хрыпаты, захалоджаны:

- Капут. Смерць. Я не ваюю. Я кiнуў зброю. Я астаўся. Я шукаю добрага сэрца. Я да сваiх дзяцей хачу. Я астаўся на полi бою. Злiтуйся, чалавек.

Гэты немец гаварыў ламанай расейскай мовай. Дрэнна гаварыў, i не ўсё дайшло да вушэй чалавека. Але выгляд яго! Гэта была просьба i гора. Бяда. Пошукi ратунку.

Зноў чалавечы твар ажыў i паяснеў. Чалавек не вытрымаў. Яго ж самога душыла гэтая абсмаленая пустэча! "Чаму ж так доўга Косцiк не iдзе?" Душа яго рвалася. Ён гатоў быў абняць гэтага абарванага i змерзлага немца.

- Хадзем у тую варыўню, там будзем разам грэцца i есцi што-небудзь.

Поплеч яны зрабiлi некалькi крокаў. Жанчына стаяла ля дзвярэй у варыўню i сказала да чалавека:

- Дык цi не немец гэта з табою iдзе? Ён ужо ўчора звечара прыходзiў. I раптам загаласiла: - А дзеткi ж мае! Ужо i мне жыць няма як! Нашто мне жыць, калi вас няма! Немец, што ты нарабiў! Нашто ты спалiў маiх дзяцей!

Валасы яе лезлi з-пад хусткi. Твар у яе дрыжаў, вочы сталi вялiкiя i страшныя. Яна падняла абкуродымленую цаглiну i кiнула немцу ў грудзi.

- Гэта Гiтлер, - сказаў немец. - Я не...

- I сам ты Гiтлер, - крыкнула жанчына i кiнула ў немца другую цаглiну.

Чалавек уздрыгануўся. Вусы яго зварухнулiся i твар акамянеў. Здавалася, што душа яго заныла навек.

- Косцiк! - крыкнула раптам жанчына.

Хлапчук з вострымi прыўзнятымi плячыма iшоў сюды, да людзей.

Твар у чалавека перасмыкнуўся. Хлапчук стаў сярод чорных асмалкаў i як анямеў, спынiўшы позiрк на чалавеку з аўтаматычнай вiнтоўкай. Немец раптам падняў рукi ўгору i штосьцi замармытаў. Хлапчук не зводзiў воч з чалавека. Жанчына зноў загаласiла:

- А гэта ж, мусiць, твой бацька! А ты ж яго ўспамiнаў часта!

Твар у чалавека заварушыўся. Шпарка зрабiў ён некалькi крокаў ад немца, падняў вiнтоўку i стрэлiў. Немец упаў i не паварушыўся. Чалавек абхапiў хлапчука рукой за плечы i шпарка выйшаў з iм на дарогу.

1944


На Facebook В Твиттере В Instagram В Одноклассниках Мы Вконтакте
Подписывайтесь на наши страницы в социальных сетях.
Будьте в курсе последних книжных новинок, комментируйте, обсуждайте. Мы ждём Вас!

Похожие книги на "На папялiшчы (на белорусском языке)"

Книги похожие на "На папялiшчы (на белорусском языке)" читать онлайн или скачать бесплатно полные версии.


Понравилась книга? Оставьте Ваш комментарий, поделитесь впечатлениями или расскажите друзьям

Все книги автора Кузьма Черный

Кузьма Черный - все книги автора в одном месте на сайте онлайн библиотеки LibFox.

Уважаемый посетитель, Вы зашли на сайт как незарегистрированный пользователь.
Мы рекомендуем Вам зарегистрироваться либо войти на сайт под своим именем.

Отзывы о "Кузьма Черный - На папялiшчы (на белорусском языке)"

Отзывы читателей о книге "На папялiшчы (на белорусском языке)", комментарии и мнения людей о произведении.

А что Вы думаете о книге? Оставьте Ваш отзыв.